فرهنگ و هنر گیلان

شاخص های دفاع همه جانبه

چیستی تهدید

در لغت واژه تهدید به معنای ترساندن ، بیم دادن و تولید خطر می باشد. و از نظر اصطلاحی در علــوم سیاسی و روابط بین الملل، تهدید و امنیت به وسیله یکدیگر تعریف می شوند.

(امنیت در واقع، نبود تهدید است و با وجود تهدید ، امنیت مخدوش و کاهش می بابد.)

انواع تهدید

در یک تقسیم بندی کلی، تهدیدات امنیت ملی را به لحاظ ماهیت، ابعاد، هدف، موضوع ، ابزار و منبع تولید تهدید به سه دسته تهدیدات سخت، نیمه سخت و نرم تقسیم کرده اند.

1- تهدید سخت : اگر استقلال، حاکمیت، تمامیت ارضی، جمعیت، منابع ، تأسیسات و... و در یک کشور مورد هجوم نیروهای انتظامی کشور دیگر یا اتحاد و ائتلافی از کشورهای خارجی یا گروه های معارض مسلح داخلی قرار گیرد ، امنیت ملی آن کشور در معرض تهدید سخت واقع شده است .

در این نوع تهدید ، اهداف عمدتا تصرف سرزمین ، ساقط کردن حاکمیت ، انهدام تاسیسات ، وارد کردن خسارت به منافع ومنابع حیاتی یک کشور می باشد . در مواقعی نیری مهاجم از طریق تهدید سخت و وارد کردن خسارت ، دنبال به قدرت رساندن جریان همسو با خود در کشور هدف و یا وارد ساختن آن کشور به پذیرش خواسته ها می باشد و تهدیدات سخت متکی به روش های فیزیکی، عینی، سخت افزارنه و همراه با اعمال و رفتارهای خشونت آمیز ، و با استفاده از شیوه زور و روش اجبار می باشد .

2- تهدید نیمه سخت : پیگیری اهداف دشمن از طریق غیر نظامی و غیر فرهنگی را تهدید نیمه سخت می گویند که بیشترد قالب اقدامات سیاسی و اقتصادی صورت می گیرد . تهدیدات سیاسی می تواند شامل : نفوذ و استحاله، کودتای سفید، کودتای مخملی، انزوای سیاسی و.... باشد که البته تهدیدات اقتصادی ناشی از فشارهای سیاسی نیز می تواند در زمره تهدیدات نیمه سخت محسوب شود . این دسته از تهدیدات نیز از سالهای اولیهی شکل گیری نظام اسلامی در دستور کار شیاطین و استکبار جهانی قرار داشته و تا امروز نیز مداوم بوده است . سعی در نفوذ در رأس حکومت اسلامی از طریق نفوذ عناصری از نهضت آزادی ، ملی مذهبی و... تا در وحــدت و یکپارچگی حاکمیت خلل ایجــاد شود، برنامه ریزی و اجرای کودتاهای متعدد از قبیل کودتاهای سفید و سیاه و در آخرین نمونه آن کودتای مخملی و...؛ اینها همه نشانهای از برنامهریزی گسترده نظام سلطهی جهانی برای به زانو در آوردن نظام اسلامی است .

3- تهدید نرم : در تهدید نرم، از ابزار فرهنگی و با هدف تاثیر گذاری بر ذهنها و باورها استفاده می شود. تهدید نرم را می توان مجموعه ای از اقدامات دانستکه موجب تغییر و دگرگونی در هویت فرهنگی و الگوهای رفتاری مورد قبول یک نظام سیاسی می شود . در تهدید نرم عامل تهدید، بدون منازعه فیزیکی و استفاده از نیروی نظامی و لشکرکشی و به راه انداختن جنگ، تلاش می کند تا خواست و اراده خود را به طرف مقابل تحمیل و آن را به انجام رفتار مطلوب مورد نظر خود وا دارد.

در یک نمای کلی تهدیدات سخت، کوتاه مدت بوده و معمولا جهت رسیدن به هدف در کوتاهترین زمان برنامه ریزی و اجرا می شود ؛ ولی تهدیدات نیمه سخت میان مدت بوده و تهدیدات نرم نیز بلند مدت می باشد .

تفاوت های اساسی تهدید سخت و نرم

تهدید سخت با اتکاء و پشتوانه قدرتسخت ، شامل ابزارهای مادی ، نیروهای نظامی و اقتصادی می باشد. بر همین اساس نیورهای مسلح و توان اقتصادی در هر کشور نهاد اصلی قدرت سخت در آن کشور به حساب می آیند. قدرت نظامی به مجموع نیروهای مسلح، تجهیزات، فنون و آمادگی های نظامی به مجموع نیروهای مسلح، تجهیزات، فنون و آمادگی های نظامی یک کشور نظر دارد. با چنین نگرشی اسفاده از قدرت اقتصاد برای اعمال فشارهای اقتصادی از طریق تحریم ها را تهدید نیمه سختمی گویند . اما تهدید نرم با اتکاء به قدرت نرم انجام می شود. قدرت نرم، یعنی توانایی نفوذ و تأثیر گذاری بر افکار ، اندیشه ها و اذهان با هدف تحمیل خواست و اراده از طریق جلب نظر ومتقاعد ساختن ملت وو دولت هدف بدون استفاده از زور و فشار فیزیکی.

بنابر این می توان تفاوت های اساسی زیر را برای این دو نوع تهدید( سخت و نرم ) بر شمرد .

1- شیو ه ها و روشهای تهدید سخت، زور و اجبار با تکیه بر قدرت سخت است، در حالی که در تهدید نرم از شیوه وروش القاء، اقناع و متقاعد سازی استفاده می شود .

2- تهدید سخت، مادی ، فیزیکی و تخریب به قصد تصرف، اشغال وخسارت وارد کردن است، در حالی که در تهدید نرم، هدف اصلی تغییر ذهن ها، باورها، عقاید و ارزش ها و تاثیر گداری بر فرآیند انتخاب ها و تصمیم گیرهای و تغییر الگوی رفتاری در حوزه های سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی است .

3- قلمرو تهدید سخت، امنیتی، نظامی است، در حالی که قلمرو تهدیــد نرم، اجتماعی، سیاسی و فرهنـــگی می باشد .

4- تهدید سخت، عینی، ملموس، قابل مشاهده و اندازه گیری است، در حالی که تهدید نرم، ملموس و دارای فرآیندهای بسیار ظریف، پیچیده ونتیجه پردازشهای ذهنی نخبگان است .

5- تهید سخت به دلیل ملموس بودن، افکار عمومی را برانگیخته و عکس العمل های جدی و آنی مردمی را به دنبال دارد، لکن در تهدید نرم به دلیـــل غیر ملمــوس بودن ، حساسیت عمــومی بر انگیختـــه نمیشود و صرفا "عکس العمل های بسیار محدود وکند از ناحیه برخی نخبگان به وجود می آید.

6- آثار و پیامد های تهدید سخت و جبران آن در کوتاه مدت ممکن است ، اما آثار و پیامدهای تهدید نرم با گذر زمان حاصل شده و پایدار خواهد بود و بر همین اساس ، خسارات و تبعات تهدید نرم به راحتی قابل جبـران نمیباشد .

جنگ نرم علیه جمهوری اسلامی

و راهکارهای مقابله با آن

جمهوری اسلامی از دهه دوم انقلاب اسلامی با تهاجم فرهنگی مواجهه گردید و این تهاجم فرهنگی مواجهه گردید و این تهاجم به شبیخون فرهنگی ، قتل عام فرهنگی و تهدید نرم تبدیل شد و در نهایت با تشکیل جبهه ناتوی فرهنگی از سوی غرب بر علیه جمهوری اسلامی ، جنگ نرم آغاز گشت . مشروعیت زدایی از نظام اسلامی مبتنی بر محوریت ولایت فقیه در فضای اجتماعی هدف اصلی از این جنگ نرم است . دشمنان تلاش می کنند در این جنگ پشتوانه مردمی نظام اسلامی را ار آن گرفته و برای رسیدن به این مقصد ایجاد تغییر در باور ها و نگرش های مردم را دنبال می کنند .

راهکار:

با عنایت به مطالب مطرح شده و با توجه به نقش و جایگاه بسیج در نظام اسلامی ، دشمن جهت نفوذ در این شجره طیبه و و میراث ماندگار حضرت روح الله، حساب ویژهای گشوده است. و آن هم رواج و گسترش تفکرات انحرافی و به دور از فرهنگ اصیل اسلامی در میان بسیجیان است . لذا به نظر می رسد چنانچه بسیجیان عزیز ، همانگونه که تاکنون چنین بوده است ، فرهنگ اصیل اسلامی و اندیشه های مترقی انقلاب اسلامی را از سر منشاء ناب آن که همانا ولی امر و امام جماعت میباشد، دریافت نمایند از خطر سقوط به دام جدید استکبار در امام خواهند بود. توجه ویژه به آثار اندیشمندان بزرگ اسلامی همچون شهید بزرگوار مطهری، شهید مفتح، آیت الله مصباح یزدی و... می تواند مصونیت بسیجیان عزیز را تضمین نماید. و پر واضح است چنانچه بسیجیان ، این پیشقراولان عرصهی جهاد و شهادت، در این جبههی جدید نیز نقش پیشقراولی خود را به درستی ایفاء نمایند، انتظار ولی امر مسلمین نیز محقق خواهد شد که فرمودند :« بسیجی باید در وسط میدان باشد تا فضایل و ارزش های انقلاب اسلامی حفظ شود.»

ادامه مطلب